Acaba taklidi merci olamayan bir kimseye humus ödenebilinir mi?

2014/03/01
Soru
Acaba humus hususunda nitelik ve nicelik bakımından mercilerden hangileri benzer görüşe sahiptir. Bu konuda bizi aydınlatabilir misiniz? Yani humusu ödeme hususunda hangisini bir diğerinin yerine koyabiliriz?

Bildiğiniz üzere bazı değerli mercilerin görüşüne göre kendi taklidi mercii olmayan bir başka mercie humus ödeyebilmek için sadece bazı prensipler dairesinde mümkündür. Söz konusu mercilerin değerli görüşleri aşağıda zikrediliyor:

Eğer bir kimse imamın (a.f.) payını (humusu) taklit etmediği bir müçtehide vermek istiyor ise bir surette bu izin kendisine veriliyor. Oda şu: humusu vereceği mercii de imamın payı olarak kendisine verilen humusu taklit ettiği merciiyle aynı şekilde masraf edeceklerini bilmelidir.  

(HUİY) (TEBRİZİ): İhtiyat-i vacip gereğince taklit ettiği merciden izin alınmalı.

(BEHCET): Eğer her iki (taklit ettiği mercii ile humus vereceği) merci imamın (a.f.) payı olan humusun bir kısmı ayni yerlerde sarf ediyorlar ise (caizdir).

(MEKARIMİ ŞİRAZİ): Eğer birisi İmamın (a.s.) payı olan humusu taklit etmediği başka bir mercie vermek istiyor ise şu surette caizdir ki, taklit ettiği merci ile humusu vereceği merci imamın payı olan humusu aynı şekilde masraf ediyorlar.  

(Zencani): Ama eğer insan imamın payı olan humusun bir bölümü taklit ettiği merciin dışında bir mercie vermek istiyorsa bir surette verebilir. Oda şu: kendisine humusu vereceği merci imamın (a.f.) payını masraf edeceği yerler taklit ettiği merciice caizdir.

Merhum Ayetullah Fazılı LENKERANİ’in bu bağlamdaki görüşü farklıdır.

(FAZIL): Hali hazırdaki şartlarda (humusun) her iki (imamın ve seyitlerin) payını sadece taklit ettiği mercie vermeli veya taklit ettiği merciin defterinden dolaysızca izin alıp kendisi harcamalıdır.[1]  

Ama bu bağlamda (humusu harcama) mercilerden kimlerin görüşleri bir birine benzer ve aynı şekilde amel ediyor gibi konuların teşhisini yapmak mükellefin kendi uhdesindedir. Elbette mercilerin defterleri bu konuda sizlere yardımcı olabilirler.  

 

-----------------
[1] İmam HUMEYNİ, “tevzi’ül mesail” (el-muhaşi), c. 2, s. 59.

Ayrıntılı Cevap
Bu sorunun ayrıntılı cevabı yoktur.

Yeni Makale ve Video öğeleri

Yeni Kitaplar