S. 1- Hz. Fatıma (a.s)'ın kaç ismi vardı?
C. 1- Hz. Fatıma (a.s)'ın dokuz ismi vardı; o isimler şunlardır:
Fatıma.
Zehra.
Sıddıka.
Mübareke.
Tahire.
Raziye.
Merziyye.
Zekiyye.
Muhaddise.
S. 2- Hz. Fatıma’nın ziyaret namesindeki zikrolan künyeleri nedir?
C. 2- Ümm'ül- Hasaneyn, Ümm-ü Ebiha, Ümm'ül- Eimme, Ümm'ül- Muminin, Ümm'ül- Muhsin.
S. 3- Hz. Fatıma'nın anne ve babasının isimleri nedir?
C. 3- Babasının ismi “Muhammed” (s.a.a), annesinin ismi ise “Hadice”dir.
S. 4- Hz. Fatıma (a.s) ne zaman ve nerede dünyaya geldi?
C. 4- Hicretin beşinci yılı Cemadissani'nin yirmisinde Cuma günü şafak sökmek üzereyken Mekke-i Muazzama'da dünyaya geldi.
S. 5- Hz. Fatıma dünyaya geldiğinde, kaç kişi Hz. Hadice'nin yardımına koştu ve onların isimleri ne idi?
C. 5- Hz. Fatıma doğduğunda, Beni Haşim kadınlarına benzer dört uzun boylu kadın Hz. Hadice'nin yanına gelerek onlardan biri şöyle dedi: “Ey Hadice! Biz Allah'tan taraf sana doğru gelmişiz, bir senin bacılarınız; ben Hz İbrahim'in eşi Sara’yım, bu da cennette seninle beraber olacak olan Asiye’dir, öbürü de Hz. Musa'nın bacısı Gülsüm’dür. Allah Teala, doğum yaptığında sana yardım etmek için bizi senin yanına göndermiştir.”[167]
S. 6- Hz. Fatıma'ya neden “Fatıma” diyorlar?
C. 6- Hz. Fatıma (a.s), her kötülükten beri, o ve Şiileri cehennem ateşinden uzak, yüce ilim ve kemalı diğer kimselerden ayrı olduğundan dolayı ona Fatıma denilmiştir. Fatıma “feteme” kökünden türeyip kesti ve ayırdı anlamına gelmektedir; “Fatım” kesen ve ayıran demektir.[168]
7- Hz. Fatıma'ya neden “Zehra” diyorlar?
C. 7- İmam Hasan Askerî (a.s. ) şöyle buyurmuştur: “Hz. Fatıma'ya “Zehra” denilmesinin sebebi şudur ki, her gün üç defa cemalinin nuru Hz. Ali'ye tecelli ediyordu.” [169]
S. 8- Hz. Fatıma'ya neden “Tahire” diyorlar?
C. 8- Hz. Fatıma'ya “Tahire” denilmesinin sebebi, her çeşit pislikten tertemiz olması ve nifas kanı görmemesinden dolayıdır.
S. 9- Hz. Fatıma'ya neden “Betul” diyorlar?
C. 9- Bir rivayette şöyle geçiyor: “Hz. Fatıma'ya “Betul” denilmesinin sebebi, adet (hayız) görmediği içindir. Nitekim Hz. Meryem'e de bundan dolayı “Betul” denilmiştir.”
S. 10- Hz. Fatıma'ya neden “Hura-yi İnsiyye” diyorlar?
C. 10- Hz. Resullullah (s.a.a) miraçlarının birinde göğe üruç ettiğinde (gittiğinde) cennet meyvelerinden yedi, Allah Tela o cennet yemeklerini Hz. Peygamber (s.a.a)’in sulbünde suya dönüştürdü, Hazret miraçtan yeryüzüne döndüğünde Hatice'yle yattı, böylece Hz. Fatıma'nın nuru Hz. Hatice'nin rahminde yer aldı. Bundan dolayı Hz. Fatıma'ya “Hura-yi İnsiyye” (yani insan cinsinden olan huri) denildi.
S. 11- Hz. Fatıma'nın ismi Allah Teala'nın hangi isminden iktibas edilmiştir?
C. 11- “Fatır” isminden iktibas edilmiştir.
S. 12- Hz. Fatıma’ya göklerde ne diyorlar?
C. 12- “Nuriye”, “Semaviye” ve “Haniye” diyorlar.
S. 13- Hz. Fatıma’ya neden “Haniye” diyorlar?
C. 13- Ona “Haniye” denilmesinin sebebi, kocası ve çocuklarına şefkatli ve merhametli olduğundan dolayıdır.
S. 14- Hz. Fatıma (a.s) hangi açıdan Resulullah (s.a.a) 'e en çok benziyordu?
C. 14- Hz. Fatıma (a.s), konuşma ve yürüme açısından Hz. Peygamber (s.a.a)'e herkesten daha çok benziyordu.
S. 15- “Ümmü Ebiha”nın manası nedir ve bu lakabı kim Hz. Fatıma'ya vermiştir?
C. 15- “Ümmü” kelimesi, anne manasına gelmesinden ilave esas ve kök anlamına da gelmiştir. Nitekim Mekke'ye “Ümm'ül- Kura” ve şaraba “Ümm'ül- habais” diyorlar. Binaenaleyh “Ümm-i Ebiha”; nübüvvet ve velayetin esası, kökü ve mazharı manasınadır.[1] Şüphesiz Hz. Fatıma imamet ve velayet meyvelerini yetiştiren gölgeli bir ağaçtı. Bu lakabı Hz. Resulullah (s.a.a) değerli kızına vermiştir, gerçekten onun şanına layık bir lakaptır.[2]
S. 16- Hz. Fatıma (a.s) kaç yaşında ve kiminle birlikte Medine'ye hicret etti?
C. 16- Sekiz yaşında Hz. Ali'yle birlikte Mekke'den Medine'ye hicret etti.
S. 17- Hz. Ali ile Hz. Fatıma hangi tarihte evlendiler?
C. 17- Hicretin 2. Yılı Zihicce'de (bazı rivayetlere göre Zihicce'nin 6. günü) evlendiler.
S. 18- Hz. Fatıma'nın mihriyesi ne kadardı?
C. 18- Hz. Resulullah (s.a.a) Hz. Fatıma'ya şöyle buyurdu: “Senin nikahını Ali'ye kıydım, mihriyen 480 dirhem (400 miskal gümüş) kararlaştırıldı.”
Hz. Ali (a.s) bu miktar parayı zırhını (savaş elbisesini) satarak hazırlamıştı.
S. 19- Hz. Fatıma'nın çeyizi ne idi?
C. 19- Hz. Fatıma'nın cehiziyesi şunlardı:
Bir beyaz gömlek.
Büyük bir başörtüsü.
Hayber malı siyah bir kadife (siyah aba)
Hurma lifinden olan yaslanmak için bir yastık.
İki adet Mısır malı yorgan.
Kuru otla doldurulmuş dört adet yastık.
Yünden olan ince bir perde.
Bahreyn köylerinin dokumalarından olan hasır.
İki adet saksı testi.
Bir adet saksı ibrik.
Bir adet el değirmeni.
Bir adet bakır leğen.
Su getirmek için deriden yapılan bir kırba.
Suyu serinletmeye mahsus olan bir tulum.
Saksıdan olan bir adet kase.[3]
S. 20- Hz. Fatıma'nın kaç çocuğu vardı?
C. 20- Beş çocuğu vardı: Hasan, Hüseyin, Zeyneb, Ümmü Gülsüm, Muhsin.
S. 21- “Fedek” nedir ve onunla ilgili ayet hangi surede geçmiştir?
C. 21- Fedek, Medine"nin 140 km. uzaklığında vaki olan, Hayber"in çok verimli, sulu, hurmalıklı ve bayındırlı bir köyü idi. Fedek Yahudilerin elinde idi, hicretin yedinci yılında Müslümanlar Peygamber"in önderliğiyle Hayber"i fethettiklerinde Yahudiler savaşmaksızın orayı Hz. Peygamber"in ihtiyarına bıraktılar. Artık o zamandan sonra Fedek Peygamber"in şahsı mülkü oldu. “Ve ati ze"l kurba hakkahu” [4] (Akrabaya hakkını ver) ayeti nazil olduğunda Hz. Peygamber (s.a.a) Fedek"i Hz. Fatıma"ya bağışladı.
S. 22- Hz. Resullulah"ın vefatından sonra kim Fedek"i tasarruf etti?
C. 22- Ebu Bekir Fedek"i tasarruf etti ve Hz. Fatıma"nın işçilerini aradan çıkardı.
S. 23- Hz. Fatıma, Fedek"in kendi mülkü olduğunu ispatlamak için kimi şahit gösterdi?
C. 23- İlk önce Hz. Peygamber"in, cennetle kendisini müjdelediği muhterem bir kadın olan “Ümm-i Eymen”i, daha sonra Hz. Ali"yi şahit gösterdi.
S. 24- Kim, Hz. Fatıma"nın Fedek"e malikiyet senedini yırttı?
C. 24- İkinci Halife (Ömer) yırttı.
S. 25- Hz. Fatıma (a.s), hangi savaşta cephede hazır olup Hz. Peygamber (s.a.a) için biraz ekmek götürdü?
C. 25- Handek savaşında.
S. 26- Hz. Fatıma (a.s. ) açısından kadın için en iyi sıfat nedir?
C. 26- Hz. Fatıma (a.s) şöyle buyurmuştur: “Kadınlar için en iyi sıfat, onların namahrem erkekleri görememeleri, namahrem erkeklerin de onları görmemesidir.”
S. 27- “Mushaf-ı Fatime” nedir ve kimin eliyle yazılmıştır?
C. 27- İmam Sadık (a.s. ) şöyle buyurmuştur: “Fatıma (aleyha selam) bir mushaf hatıra bıraktı, o mushaf Kur’ân değildir; ama Allah Teala"nın Hz. Fatıma"ya ilham ettiği ve Hz. Ali (a.s) vasıtasıyla da yazılan sözlerdir.” [5]
S. 28- Hz. Fatıma(a.s)ın, yirmi yıl Kur’ân"dan başka bir söz söylemeyen hizmetçisinin ismi nedir?
C. 28- Fizze (r.a) idi.
S. 29- Hz. Fatıma"nın cennette Allah Teala"dan istediği şey nedir?
C. 29- Resulullah (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Fatıma cennete girdiğinde Allah Teala ona şöyle buyuracaktır: Ey Fatıma! Sana bağışta bulunmam ve seni hoşnut etmem için dilediğin şeyi benden iste.
Fatıma (a.s) şöyle arz edecektir: Allah"ım! Sen benim ümidimsin, ümidimden daha yücesin! Senden isteğim benim ve ailemin dostlarını cehennem ateşinde cezalandırmamandır.
Allah Teala bu söz üzerine ona şöyle buyuracaktır; Ey Fatıma! İzzet ve celalime ant olsun ki, yer ve gökler yaratılmadan iki bin yıl önce, senin ve ailenin dostlarını cehennem ateşiyle cezalandırmayacağıma dair kendime yemin etmişim.” [6]
S. 30- Hz. Fatıma (a.s. ), namaz ve zekatın felsefesi hakkında ne buyurmuştur?
C. 30- Hz. Fatıma (a.s) şöyle buyurmuştur: “Ey Müslümanlar bilin ki; bu semavi kanunlar sizlerin saadet ve tekamülünüz için inmiştir. Namaz, Allah huzurunda secdeye kapanmanız ve azamet dergahında huzu göstermeniz içindir. Zekat da kalplere muhabbet, insan severlik, merhamet ve iyilik severliğin yerleşmesi ve servetinizin artması içindir.”
S. 31- Hz. Fatıma, ahkamın (oruç, adalet, hac, cihad, iyiliğe emretmek ve kötülükten sakındırmak) felsefesi hakkında ne buyurmuştur?
C. 31- Hz. Fatıma (a.s) ahkamın felsefesi hakkında şöyle buyurmuştur:
“Oruç ihlasın sağlamlaşması, hac dinin ayakta durması, adalet kalplerin kaynaşması (toplumda eşitlik ve düzenin korunması), cihad İslam"ın izzeti, küfür ve nifak ehlinin zillete düşmesi, iyiliğe emir ve kötülükten nehiy etmek ise insanların ıslahı için farz kılınmıştır.” [7]
S. 32- Umeys kızı Esma kimdir?
C. 32- Umeys kızı Esma, Cafer-i Tayyar"ın hanımı idi, takriben on beş yıl Habeşistan"da onunla yaşamış ve o şehit olduktan sonra Ebu Bekir"le evlenmiştir. Muhammed bin Ebu Bekir bu evliliğin neticesidir.
S. 33- Beyt"ül- Ahzan nedir ve kimin eliyle yapılmıştır?
C. 33- Hz. Ali (a.s), Medine"nin ileri gelenlerinin; “Ya Ali! Fatıma"dan iste ki Hz. Peygamber"in musibetinde gece veya gündüz ağlasın.” demeleri üzerine Medine"de halkın evlerinden uzak olan Baki mezarlığında bir (gölgelik) yaptı ve onu “Beyt"ul- Ahzan” yani (Gamlar Evi) adlandırdı.
S. 34- “Bekkaun” (çok ağlayanlar) kimlerdir?
C. 34- İbn-i Babeveyh, sahih bir senetle şöyle rivayet etmiştir: Bekkaun (çok ağlayanlar) beş kişi idi:
Hz. Adem (a.s).
Hz. Yakup (a.s).
Hz. Yusuf (a.s).
Hz. Fatıma (a.s).
İmam Seccad (a.s).
S. 35- Hz. Fatıma"nın faziletlerinden bazılarını açıklayın?
C. 35- Hz. Fatıma (a.s), haklarında tathir ayeti (Ahzab/33 ) nazil olan Al-i Aba"dan ve mübahale olayına katılanlardan biridir. O, on bir İmam"ın annesi ve Resulullah"ın neslinin kıyamete kadar onun ve evlatlarının nesliyle devam edecek olan yadigarıdır. Hz. Fatıma iki cihanın kadınlarının serveri ve Hz. Resulullah"a herkesten daha çok benzeyendi. Onun ahlak ve yaşam tarzı Resulullah"ın ahlak ve yaşam tarzını anımsatıyordu. Resulullah (s.a.a) Hz. Fatıma"yı çok öpüyordu, cennet kokusunu almak istediğinde onu kokluyor ve şöyle buyuruyordu: “Fatıma, bedenimin bir parçasıdır, herkesten bana daha azizdir, onu hoşnut eden beni hoşnut etmiştir, ona zulüm yapan bana zulüm yapmıştır.” [8]
S. 36- Hz. Fatıma"nın hayatı haç döneme ayrılır?
C. 36- İki döneme ayrılır:
Babası ve eşiyle birlikte olduğu dönem.
Babasının vefatından sonraki bir kaç aylık dönem.
S. 37- Hz. Fatıma (a.s) ne zaman ve nerede şahadete erişti?
C. 37- Hz. Fatıma (a.s), hicretin 11. Yılı Cemade"l ula"nın on üçüncü veya on beşinci (bir kavle göre Cemadissani"nin üçüncü) günü, akşamla yatsı namazı arası Medine-i Münevvere"de şahadete erişti.
[1] Büyük bir ihtimalle, Ümmü Ebiha; "Babasının anası" anlamınadır. Çünkü babasına, hizmet açısından analık yapmıştır.
[2] Çehardeh Ahter-i Tabnak, s. 75; A. Bircendi.
[3] Beyt-ül Ahzan.
[4] - İsra/ 26.
[5] - Beyt"ül- Ahzan; şeyh Abbasi Kummi.
[6] - Beyt"ül- Ahzan" Şeyh Abbasi Kummi.
[7] - A" yan"uş- Şia, c. 1, s. 316.
[8] - Beyt’ul- Ahzan; şeyh Abbas-i Kummi.
S. 38- Hz. Fatıma (a.s) kaç yaşında şahadete erişti?
C. 38- On sekiz yaşında; 28, 30 ve 35 yaşlarında diyenler de olmuştur.
S. 39- Hz. Fatıma'nın şehit olmasının sebebi ne idi?
C. 39- İmam Sadık (a.s) şöyle buyuruyor:
S. 40- Hz. Fatıma'nın kefeninin kenarlarına ne yazılmıştı?
C. 40- Nakl olan rivayete göre, Kesir bin Abbas, Hz. Fatıma'nın kefeninin kenarlarına şu cümleyi yazdı: “Teşhedu en lailahe illellah ve enne Muhammed'en resulullah” (Fatıma -a.s- Allah'tan başka bir İlahın olmadığına ve Muhammed'in O'nun elçisi olduğuna şahadete ediyor.)[179]
S. 41- Hz. Fatıma'nın cenazesine kaç kişi namaz kılıp onu teşyi etti?
C. 41- Gecenin bir zamanında Hz. Ali (a.s), İmam Hasan, İmam Hüseyn, Ammar, Mikdad, Akil, Zübeyr, Ebuzer, Selman, Bureyde ve Beni Haşim'den olan bir kaç özel kişi Hz. Fatıma'nın cenazesini evden dışarı çıkarıp namazını kıldılar, daha sonra gece yarılarında onu toprağa verdiler.
S. 42- Hz. Ali (a.s), Hz. Fatıma'nın kabirinin tanınmaması için ne yaptı?
C. 42- Hz. Ali (a.s), Hz. Fatıma'nın kabrinin etrafında, kabrin tanınmaması için yedi, bir rivayete göre ise kırk sembolik kabir yaptı.
S. 43- Hz. Fatıma'nın vasiyetnamesinin içeriği ne idi.?
C. 43- Hz. Ali (a.s), örtüyü Hz. Fatıma'nın yüzünden kaldırdığında, onun başucunda bir mektup olduğunu gördü, içerisinde şöyle yazılmıştı:
“Rahman ve Rahim Allah'ın adıyla. Bu, Resulullah'ın kızı Fatıma'nın vasiyetidir. Fatıma, Allah'tan başka bir İlahın olmadığına, Muhammed (s.a.a) 'in O'nun kulu ve elçisi, cennet ve cehennemin hak ve kıyametin kopmasında şüphe olmadığına ve Allah'ın ölüleri dirilteceğine şahadet ediyor. Ey Ali! Ben Peygamber'in kızı Fatıma'yım, Allah Teala, dünya ve ahrette seninle beraber olmam için beni seninle evlendirdi; sen diğerlerinden bana daha layıksın; geceleyin bana gusül ver, beni kefenle, bana namaz kıl, hiç kimseye haber vermeden beni toprağa ver; seni Allah'a ısmarlıyor ve çocuklarıma kıyamete dek selam gönderiyorum.”[180]
S. 44- Hz. Fatıma'nın kabri nerededir?
C. 44- Hz. Fatıma'nın kabrinin nerede olduğu tam kesin değildir. Bununla birlikte büyük bir ihtimalle şu üç yerden birindedir:
Hz. Peygamberi (s.a.a) 'in kabrinin kenarında.
Baki mezarlığında.
Mescid'un- Nebi'de; Hz. Peygamber'in kabri ile minberi arasında.
[178] - Beyt'ül- Ahzan; Ş. Abbasi Kummi. (Gece defnedilmesini ve onların kendisine namaz kılmamalarını da vasiyet etmiştir.)
[179] - Beyt’ul- Ahzan; Ş. Abbasi Kummi.
[180] - Beyt'ül- Ahzan; Şeyh Abbas-i Kummi.
