PLEASE_WAIT
Muhabbet, sevmek ve kalpten ilgi duymak demektir. Kur’an’da onun yerine bazen ‘meveddet’ sözcüğü kullanılmıştır.
Muhabbetin ilmi sonuçlar doğuran derece ve mertebeleri vardır. Kalpten dışarıya çıkmayan muhabbet derecesi en düşük muhabbettir. İnsanın ameline yansıyan derece en yüksek derece olup ona sahip olan sevgiliye bağlanır ve onun istekleri doğrultusunda çaba göstermeye başlar.[1]
Bir çok rivayette dinin muhabetten (sevgiden) başka bir şey olmadığı belirtilmiştir. Örneğin ‘Hisal’ ve ‘Kafi’ kitaplarında İmam Sadık’tan (a.s) sevgi ve nefretle din arasındaki ilişki sorulduğunda: ‘Din sevgiden başka bir şey midir?’ diye buyurduktan sonra şu ayeti tilavet ettiler[2]: ‘Allah, size inancı sevdirdi, onu gönüllerinizde bezedi, kafirliği, buyruktan çıkmayı ve isyanı... çirkin gösterdi size’[3]
Bu rivayetler, dinin ruh ve gerçeğinin Allah’a olan iman ve aşktan başka bir şey olmadığını göstermektedirler. Öyle bir iman ve aşk ki ışığı insanın bütün varlığını aydınlatmakta, bedenin bütün azaları onun etkisinde kalmaktadır. Onun en belirgin etkisi Allah’ın buyruklarına uymaktır.[4]
Muhabbet, beğenilen ve kınan olmak üzere ikiye ayrılır. Beğenilen muhabbet, Allah için ve nihai hedefi Allah’a ulaşmak olan muhabettir. Kınan muhabbet ise nihai hedefi Allah’ın düşmanlarına ve onların rızasına ulaşmak olan muhabettir.[5]
Muhabbet konusu ahlaki konulardan olup, ahlak ilmi ve tefsir kitaplarında ele alınmıştır. Onlardan bazıları şunlardır:
1-Mi’rac-us Saadet (Molla Ahmed Neraki).
2-Camiu-s Saadet (Molla Ahmed Neraki).
3-Muheccet-ul Beyza (Allame Feyz Kaşani).
4-Ayin-i Dusti Ez Didgah-ı Kur’an ve Hadis (Seyyid Mehdi Alevi), h.k.1413/h.ş.1372 (Bi Ca: Bi Ta, Kum, İlmiyye yayınları).
5-Dusti Der Kur’an ve Hadis (Muhammed Muhammedi Reyşehri), Müessese-i Dar-ul Hadis yayınları.
6-Tefsir-i Nümune, Yusuf Suresi’nin tefsiri.
------------
[1] -Tefsir-i Nümune’den alıntı, c.2, s.513.
[2] -el-Kafi, c.2, s.125.
[3] -Hucurat/7
[4] -Tefsir-i Nümune’den alıntı, c.2, s.516.
[5] -Allah’tan başkasını dost edinme hakkında ‘De ki: Gökleri ve yeryüzünü yoktan var eden Allah'tan başkasını mı dost edineyim...’ (En’am/14) ayeti bize yol gösterebilir. Eğer Kumşei, Ayeti ve Muizzi meallerini kabul eder ve kınanmış olmak hakkında ‘Ve Allah'la beraber bir başka mabut dost edinmeyin...’ (Zariyat/51) ayetine bakarsak birisini ilah edinmek sevgi ve alakayıda yanında getirir. Bir şeyi Allah’tan daha çok sevme hakkında ‘De ki: Babalarınız...sizce Allah'tan, Peygamberinden ve onun yolunda savaş etmeden daha sevimliyse...’ (Tevbe/24) ayetine dayanabiliriz.
