Hangi kaynaklarda hüküm ve yaratıkların hikmeti beyan edilmiştir?

2014/02/24
Soru
Yer, gök ve yıldızlardan hapşırmak ve beyaz kefen ile defnedilmeye kadar her şeyin hikmetini bilmek istiyorum. Lütfen benim için birkaç kitap önerir misiniz?

Esasen her hikmeti bilmek mümkün değildir; zira Yüce Allah bazı maslahatlar uyarınca birçok konuyu insana bildirmemiştir. Beyan edilenler hususlar da çok geniştir ve onların tümünü elde etmek ve bilmek herkes için müyesser değildir. Bu sebeple ve ömür ve fırsatın sınırlı olmasına binaen en faydalı konuları öğrenmek için en yakın yol seçilmelidir. Bu da tefsir kitapları ile Peygamber-i Ekrem’in (s.a.a) ve Ehli Beytin (a.s) muteber hadislerine müracaat ederek gerçekleşir.

Ayrıntılı Cevap

Merak ve araştırtma hissi insan özelliklerinden biridir. İnsan bu vasıtayla etrafında gerçekleşen her şeyin sırrını öğrenmek istemektedir. Herkesin ilgi duyduğu şeylerden birisi de yaratıkların yaratılışının ve İslam hüküm ve buyruklarının hikmetini bilmektir. Muhterem kullanıcının da işaret ettiği gibi yaratılan tüm varlıkların bir felsefe ve hikmeti vardır. Bu âlemde hiçbir şey abes ve boş olarak yaratılmamıştır. Nitekim ilahi hüküm ve buyrukların tümü de hikmet ve Yüce Allah’ın tedbiri esasıncadır. Bu sır ve hikmetleri bilmek iyi bir husustur ve Kur’an da defalarca insanı gökler, yer ve diğer varlıkların yaratılması ve onlarda bulunan nişaneler hakkında düşünmeye davet etmiştir. Ayet-i şerife şöyle buyurmaktadır: “Size ilimden ancak az bir şey verilmiştir.”[1] Bu, insanın taşıdığı sınırlılık ve noksanlıklara binaen çok doğaldır. Öte taraftan ilim tahsili ve tüm yaratıklar ve tüm hükümlerin hikmetini elde etmek için insanın ömrü ve fırsatı yeterli değildir. Elbette Yüce Allah’ın birçok yaratığın yaratılışının ve birçok hükümlerin teşri edilmesinin hikmetini beyan ettiğine dikkat edilmelidir. Müminleri önderi bu hususta şöyle buyurmaktadır: Yüce Allah bir takım şeyleri açıklamayıp susmuş ve beyan etmemiştir. Bu, unutmadan kaynaklanmamaktadır. Siz de (Allah’ın sustuğu her yerde) kendinizi meşakkate atmayınız.[2] Bazı hususlar da ise insanın yaratılışın ve hükümlerin hikmetini bilmeye çalışması gerekmektedir. Dini ve imanı koruması ve de vazife ve görevi yerine getirmek için faydalı olan her şeyi araştırması ve onlar hakkında meraklanması gerekir. Bir şey öğrenirse Allah’a şükretmeli ve öğrenmediği takdirde ise onu hikmetsiz bilmemelidir. Belirtilenler ışığında müracaat edildiği takdirde fenomenlerin birçok hikmetinin anlaşılacağı bazı İslam ilimleri kaynaklarını tanıtıyoruz:

1. İlgili tefsir ve tercümelerine müracaat ederek Kur’an-ı Kerim’e bakmak.

2. Kendileri hakkında yazılan şerhlerle birlikte rivayetlere müracaat etmek.

3. Duaları ve özellikle de Sahife-i Seccadiye gibi kitapları dikkatlice okumak.

4. Saduk’un İlelü’l-Şerayi’ kitabı.

5. Bu sitenin hükümlerin felsefesi bölümüne müracaat ederek birçok hükmün hikmetini öğrenebilirisiniz.     

-------------
[1] İsra, 85.

[2] Subhi Salih, Nehcü’l-Belağa, kısar. 105, s. 487. انّ الله .....سکت لکم عن اشیاء و لم یدعها نسیاناً فلاتَتَکَلَّفُوهَا.

Yeni Makale ve Video öğeleri

Yeni Kitaplar

  • Velayet Nuru İmam Ali

    Hz. Ali'nin (a.s) hayatını genel anlamda beş bölümde inceleyebiliriz. 1- Doğumundan Hz. Peygamber ...
  • Mizan’ul Hikmet 13. Cilt

    Resulullah (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Mizan’ul-Hikmet (hikmetin ölçüsü) benim ...