Kimlik bilgisi
Adı :CAFER
Künyesi:EBU ABDİLLAH
Lakabı: SADIK
Baba adı : MUHAMMED (as)
Anne adı: ÜMMÜ FERVE
Doğum yeri: Medine
Doğum tarihi: 17 R.Evvel 83 hk.
Peygamber"e (s.a.a) olan yakınlığı: Torunu
Şehadet yılı :25 Şevval 148 hk
Şehadet yeri : Medine
Şehadet sebebi : Abbasi halifelerinden Mensur-i devanıki"nin zehirlemesi
Çocukluk dönemi
İmam Sadık (a.s.) sevgili dedesi İmam Zeyne"ül Abidin (a.s.)"ın hayatta bulunduğu dönemlerde dünyaya geldi; ve geceleri aziz sevgili dedesi ve ninesinin Kur"an tilaveti, duaları ve münacatlarına şahit olarak yetişti. Babası İmam Muhammed Bâkır’ın (a.s) türlü hadiseler ve zorluklarla geçen hayatında ona daima destek verip yardımcı oldu. Babasıyla birlikte defalarca hacca gitti. Şam yolculuğu sırasında ve gadder Emevi halifesi Hişam"ın zulüm sarayında da babasını yalnız bırakmadı.
İmam Sadık (as)"ın hayatının ilk kısmı Abbasilerin Emevi devletini yıkmak için gizli davet dönemi denilen döneme raslamaktadır, bu dönemde Abbasiler halkı çeşitli sloganlarla Ehlibeyt"e davet etmektedir. Ama Ehlibeyt"ten kasıtları, gerçete Beni Haşim"den olan Peygamberin soyu değildir.
İmam Sadık`ı hem kıyamdan önce ve hemde kıyamdan sonra hedeflerine alet etmek için uğraşmışlardır ama İmam (as) onların siyasetini bildiği için buna alet olmamıştır.
İmamet Dönemi
İmam Sadık"ın imameti döneminde, İslam ülkelerinde çeşitli kıyamlar özellikle Ümeyye oğullarının hükümetini yıkma amacıyla düzenlenen kıyamlar, Ümeyye oğullarını hilafetten düşürüp, soylarını kesmekle sonuçlanan kanlı savaşlar ve beşinci İmam"ın yirmi yıl İslam ve Ehl-i Beyt öğretilerini yayması sonucunda meydana gelen ortam, altıncı İmam"a İslami bilgileri yaymak için daha münasip bir zemin hazırladı.
Altıncı İmam, Ümeyye oğulları hilafetinin son zamanlarına ve Abbas oğulları hilafetinin ilk zamanlarına rastlayan imameti devrinde hazırlanan fırsatları elden kaçırmayıp dini öğretileri geniş alanda yaymaya başladı. Çeşitli aklî ve naklî fenlerde bir çok ilmi şahsiyetler eğitti. Bunların başlıcaları şunlardır: Zürare, Muhammed b. Müslim, Mümin-i Tak, Hişam b. Hakem, Eban b. Teğlib, Hişam b. Salim, Hüreyz, Hişam-i Kelbi Nessabe, Cabir b. Hayyan-i Sufi (kimya alimi) hatta Ehl-i Sünnet alimlerinden olan Süfyan-ı Sevri, Hanefi mezhebinin reisi Ebu Hanife, Kadı Sekuni, Gazi Ebu"l Bahteri gibiler onun öğrenciliğini yapmakla övünüyorlardı. (Hazretin eğitim merkezinden dört bin mühaddis ve bilginin mezun olduğu meşhurdur.) İmam"ın bu ilmi inkılabını farkeden Mensur halkı Ehlibeyt"ten uzaklaştırmak için diğer Ehlisünnet alimlerine değer verip onların reklamını yapmıştır.
Abbasi halifelerinin en zalim ve rezillerinden olup zorbalık, hile ve baskı oluşuyla tanınan Mansur Devaneki İmam Sadık’ı (a.s) sürekli sıkı şekilde gözaltında tutuyor, casusları vasıtasıyla İmam’ın (a.s) her hareketini denetlemeye çalışıyordu. İmam’a sırf eziyet etmek ve birkaç defasında da onu şehid etmek niyetiyle Medine’den Şama getirtmiş, ama henüz ilahi takdirin vakti dolmadığından, hiçbirinde başarılı olamamış ve iğrenç emelini gerçekleştirememişti.
Ancak İmam Sadık (a.s) imametinin son yıllarında Abbasi halifesi Mansur"un baskılarına maruz kalarak zor günler geçirdi. Ümeyye oğulları tarafından Şii seyyitlere yapılmayan zulümler Abbasiler eliyle yapıldı. Onun emriyle Şiiler grup grup yakalanıp, karanlık hapislerde işkencelerle hayatlarına son verildi. Bir kısmının başını kesip bir kısmını diri diri toprağa gömdürdü. Bazılarını binaların temeline yahut duvarların arasında bırakarak saraylar yaptırdı.
Mansur, altıncı İmam"ın Medine"de yakalanmasını emretti. (Daha önce Abbasi halifesi Seffah"ın emriyle de yakalanıp Irak"a götürülmüştü. Ondan daha önce beşinci İmam"la birlikte Dimeşk"e götürülmüştü).
Şehadet
Bir süre İmam"ı göz altında sakladılar. Defalarca onu öldürmek istediler ve ihanetler ettiler. Bilahare Medine"ye dönüş iznini verdiler. İmam Medine"ye döndü. Denilebilir ki geri kalan ömrünü takiyye ve inzivada geçirdi. Sonunda Mansur"un emriyle zehirlenip şehit edildi.
