Müslüman kadınlar camiasından ilmi havzalarda içtihat derecesine ulaşanlar var mı?

2014/03/15
Soru
İçtihat dercesine ulaşan kadınlar var mı? Eğer cevap olumlu ise onlardan kaç tanesinin ismini açıklar mısınız?

İslam’ın ilime önem vermesi ve ilimi kadın erkek herkese farz kılması sonucu bazı kadınlar ilim öğrenimine iştigal edip sonunda içtihat derecesine ulaşmışlardır.

 

Örneğin, H. K. 1403 yılında vefat etmiş olan Bayan Müçtehit Emin ve şimdi kadınların ilmi havzalarının değerli üstatlarından sayılan Bayan Müçtehide Sıfatı bu sahadaki başarılı örneklerdendir.  

Ayrıntılı Cevap

Müçtehit, temel kaynaklardan yani Kur’an, hadis, icma ve akıl yoluyla şer’i hükümleri çıkarma gücüne sahip olan kişiye denir. Bu güce sahip olmak Arap edebiyatı, tefsir, dirayetu’l-hadis, rical, usul-i fıkıh ve fıkıh gibi ilimleri iyice bilmeğe bağlıdır. Bu mukaddimeleri bilmek uzun süreli bir eğitimden geçmeğe ve sürekli bir çabaya bağlıdır. Bu yeteneğe ulaştığında kişi kendisinde bu gücü hisseder. Ancak içtihat makamına eriştiğinin başkaları tarafından bilinmesi için kişinin içtihada eriştiği büyük müçtehitler tarafından tasdik edilmeli ve kendisinin de bu makama eriştiğinin ilmi merkezlerde bilinmesinden yana olması gerekir. Şunu da ekleyelim ki içtihat makamı taklit mercii olma makamıyla farklıdır. Her taklit mercii müçtehittir, ancak her müçtehit taklit mercii değildir.

Bu açıklamadan anlaşılacağı üzere gerekli öğrenimi almış olan birçok kadının içtihat makamına erişmiş olmaları ancak tanınmamaları mümkündür. Nitekim alim olan erkeklerin arasında da bir çok tanınmayan müçtehit vardır. Tanınan müçtehitler genelde taklit mercii olan kimseler olduklarına ve taklit merciinde aranan şartlardan biri de erkeklik olduğuna göre müçtehit kadınlar erkeklerden daha az toplum tarafından tanınırlar.

İçtihat mertebesine eriştiği bilinen kadınlardan biri Bayan Müçtehide Emin İsfahani’dir. (Ölüm: H. K. 1403). Onun büyük taklit mercilerinden içtihat belgesi var idi.[1]

Tanınmış müçtehide kadınlardan biri de şimdi tedrisle meşgul olan Bayan Sıfatı’dır. Siz +982517734154 telefon numarası, Po Box 3695-37185 Kum – İran adresiyle yine www.sefaty.net e-mail: info@sefaty.net adresleriyle onun özel kalemiyle irtibat sağlayabilirsiniz.

Ebette Kum’daki Camiatuz’zehra medresesinin hocaları arasında içtihat makamına erişmiş olan diğer şahsiyetler de vardır ancak isimlerinin ilan edilmesine izin vermediler.

-------------
[1] Hayatı hakkında geniş bilgi için aşağıdaki linke başvurun:

Kuzer-i ber zendegan-i Muçtehide Banu Emin İsfani

Yeni Makale ve Video öğeleri

Yeni Kitaplar