PLEASE_WAIT
Lanet lügatte kovmak ve uzaklaştırmak demektir. Allah’tan taraf olursa uhrevi azap manasına gelir. Selam ise muhatap için Allah-u Teala’dan selametli bir yaşam dilemektir. Lanetin selama öncelikli olması konusunda birkaç ihtimal vardır:
1- Lanetin selama öncelikli olması, bütün semavi dinlerin sloganı olan ‘La İlahe İllallah’ ile bir bütünlük içinde olmak içindir. Gerçek tevhid, diğer mabutlar reddedildiği zaman gerçekleşir.
2- Lanetin selama öncelikli olması, tezkiye yapabilmek için önce kötülüklerden arınmanın gerekli olduğu ahlaki ilkeyle uyumlu olması için olabilir. Zira insanın varlık havuzu, velayetin düşmanlarına karşı hiçbir şekilde bağlılık olmadığı zaman velayetin billur suyuyla dolabilir.
3- Lanetin selama öncelikli olması ve onun ziyarette selama göre çok tekrarlanması, Seyyid-i Şüheda’nın katillerine lanet etmenin ziyaretin genel hedefi olduğunu göstermiş olabilir.
Lanet, melun kimselerin ilahi azap olan Allah-u Teala’nın rahmetinden uzak kalmalarını istemektir. Nitekim ayetlerden de bu mana çıkmaktadır.[1]
Selam, Allah-u Teala’dan Masum İmamlar (a.s) için yüce bir kemal, her türlü noksanlık ve zaaftan uzak kalmalarını dilemektir. Ancak onun lügat manasına göre selam verilen kişiye karşı gösterilen edebi ve en yüksek uyumluluğu göstermektedir.[2]
Lanetin selama öncelikli olması konusunda birkaç ihtimal vardır:
1- Bütün semavi dinlerin sloganı ‘La İlahe İllallah’dır: ‘Ve senden önce hiçbir peygamber göndermedik ki ona, benden başka tapacak yoktur... vahyetmeyelim.’[3] ‘Kim tağutu inkar edip Allah’a inanırsa şüphe yok ki, hiç kopmayan sağlam bir kulpa yapışmıştır.’[4]
Bu ayetlerin anlatmak istediği şeyler şunlardır: Halis tevhid, ancak şirk tümüyle temizlendikten sonra kazanılır. Bir tür beraet olan lanet ise, tevella olan selam’dan önce gelir. Zira rivayette buyurulduğu gibi, tevellası olupta teberrası olmayan kimse, faziletleri görüpte rezaletleri görmeyen tek gözlü kimse gibidir.[5] Yine bir başka rivayette tevellası olupta teberrası olmayan kimsenin yalancı olduğu buyurulmuştur.[6]
Dolayısıyla lanetin selama göre öncelikli olması, dini bir gerçeğe işaret etmektedir.
2- Melunların lanetlenmesi onların kötülüklerinden, Masumlara selam ise Onların (a.s) amellerinin güzelliklerinden dolayıdır. İslam’da bir işten razı olmak ve olmamak onu yapmak hükmündedir.[7] Bu yüzden insanın kendisini temizlemesi için önce kötülüklerden arınmak sonra iyilikleri kazanmak ilkesi olan ahlaki ilkesiyi yerine getirmelidir. Ziyaret-i Aşura’da da Masumların (a.s) iyiliklerine nail olmanın şartı olan selam’ın kötülüklere bulaşmaması için insanın önce melunların kötülüklerini kendi varlığının kemallerinden uzaklaştırması gerekiyor.
3- Ziyaret-i Aşura’da geldiği gibi Kur’an’da da hem lanet gelmiştir,[8] hem de selam.[9] Ama lanet, Kur’an’da ve Ziyaret-i Aşura’da selamdan daha çoktur. Örneğin lanet Ziyaret-i Aşura’da 21 kere, selam ise 12 kere gelmiştir. Lanetin selamdan öncelikli olması ve lanetin çok tekrarlanması onun daha önemli olduğu gerçeğini gösterebilir. Çünkü doğal olarak bir şey hakkında konuşulduğu zaman en önemli konu hem tekrar edilir, hem de önce zikredilir.
-----------
[1] -Ahzap/57, Al-i İmran/87.
[2] -Kur’an’ın selamları, Masumlara (a.s) selamın manası ve nasıl selam verileceği hakkında bkz: Abdullah Cevadi Amuli, Edeb-i Fenay-ı Mukarreban, Şerh-i Ziyaret-i Kebire, c.1, s.87-107, Defter-i İntişarat-ı İslami, 4. Baskı.
[3] -Enbiya/25, bu konudaki diğer bazı ayetler şunlardır: Bakara/163 ve 255, Al-i İmran/6, 62 vs. ayetler.
[4] -Bakara/256.
[5] -Bihar-ul Envar, c.65, s.63, el-Mekteb-ul İslamiyye.
[6] -a.g.e, c.27, hadis:18, s.58.
[7] -İmam Rıza (a.s) şöyle buyuruyor: ‘Doğuda bir kişi öldürülse ve batıda olan biri buna razı olsa, o katle ortak olacaktır.’ (Bihar-ul Envar, c.45, s.295, hadis:1.) Bu konuda ayet ve rivayet çoktur. Bunun için Kur’an’ın Ben-î İsrail kavmini anne ve babalarının kötü amellerinin kınanmalarına baş vurunuz.
[8] -Bakara/88,89,159,189; Al-i İmran/61,87; Nisa/46,47,52,93,118 ve 87; Maide/13,64,78. vb.
[9] -En’am/54, A’raf/46, Yunus/10, Hud/69, Ra’d/24 vb. Ancak lanet edilenler, lanet edenler ve bunlara ait ayetler selam ayetlerinden daha çoktur.
